5 tips voor de aanschaf thuisaccu

Je overweegt een thuisaccu maar weet niet waarmee je rekening moet houden bij de aanschaf en installatie ervan? Dit artikel geeft je handvatten bij een aantal keuzes die je zult moeten maken voor een goed werkend systeem.

STIJGENDE BELANGSTELLING

De belangstelling voor de thuisaccu, of thuisbatterij, is langzaam in opkomst met de groeiende vraag naar zonnepanelen, eventueel in combinatie met warmtepompen. Dit is voornamelijk te danken aan de steeds vaker voorkomende berichten van congestie op ons elektricitieitsnetwerk en de stijgende energieprijzen.

De stijgende interesse is terecht, want een goede installatie biedt een mooie oplossing voor hetgeen je overdag opwekt, maar niet gebruikt in huis. Met de huidige salderingsregeling is dat nog geen probleem, maar als die regeling eenmaal is afgebouwd, dan is het nut van een thuisaccu overduidelijk: overdag opladen met energie van zonnepanelen, ‘s avonds gebruiken voor gebruik in huis of het opladen van je elektrische auto.

Gelukkig zijn er al volop fabrikanten en aanbieders van volwaardige systemen, soms in combinatie ook met zonnepanelen. Zelfs Ikea België heeft een kant-en-klaar aanbod op de plank liggen. Op deze pagina worden alle voor- en nadelen uitgebreid besproken, incl. de verschillende merken en aanbieders. Hieronder wordt ingegaan op de volgende aandachtspunten:

1. De capaciteit en het rendement
2. De omvormer
3. Het aantal laad- en ontlaadcycli
4. De prijs
5. Het installatiegemak

DE VOORDELEN OP EEN RIJ

Nog even op een rij, waarom zou je een thuisbatterij laten installeren:

• Je bent bijna zelfvoorzienend: je gebruikt zestig tot tachtig procent van je eigen opgewekte energie;
• Het is duurzaam en goed voor milieu, de fabricage mogelijk daar gelaten;
• Je energierekening zal lager worden omdat je minder van het netwerk nodig hebt;
• Bij stroomstoring heb je altijd elektriciteit.

1. DE CAPACITEIT EN HET RENDEMENT VAN DE THUISBATTERIJ

Je nieuwe thuisaccu moet goed voorbereid zijn op het werk dat het moet leveren in de toekomst. Dat werk hangt voornamelijk af van je elektriciteitsverbruik en de grootte van je huidige of toekomstige zonnepanelen installatie. Als je je thuisbatterij tegelijk met je zonnepanelen gaat installeren, dan wordt uiteraard al meteen rekening gehouden met deze aspecten. Maar ook achteraf kun je nog altijd kiezen voor een thuisaccu.

De juiste keuze voor de capaciteit van de accu is een samenspel van energieverbruik en de opbrengst van de zonnepanelen. Een te grote capaciteit is geen probleem, zeker als je van plan bent om het aantal zonnepanelen in de toekomst uit te breiden of nog een jong gezin hebt waarvan je weet dat de kinderen in de toekomst vaker en langer gebruik zullen gaan maken van douche of bad.

Een te kleine accu daarentegen is zonde en kan teleurstellingen opleveren. Immers, je kunt in de avonduren tekort komen, of overdag teveel produceren wat je zonder salderingsregeling niks oplevert. In beide gevallen kost het je geld. De thuisbatterijen van vandaag gaan van 3 tot 14 kWh. Dat zijn flinke verschillen. Onthoud daarom hoe dan ook dat je de beste resultaten behaalt door de productie, het verbruik en de opslag van elektriciteit perfect op elkaar af te stemmen.

Het is een uitdaging die niet alleen afhangt van wat je nodig hebt. Ga maar na:
– Wil je vooral je zelfverbruik of autonomie verhogen, of;
– Wil je een maximaal rendement op de investering behalen, en kijk je ook naar het totale kostenplaatje?

Nu we het over rendement hebben, op dit moment is het rendement van de beste lithium-ion batterijen ongeveer 95% en die van de minst presterende batterijen ongeveer 70%. Een gehaaste en ondoordachte keuze kan dus zomaar een verlies van de opgeslagen energie opleveren van 30%. En dat zonder rekening te houden met de temperatuur die ontwikkeld wordt tijdens het laden en gebruik. Batterijen die dit goed onder controle hebben, hebben over het algemeen een langere levensduur dan batterijen waarvan de temperatuur te hoog oploopt. Zeker als de thuisaccu’s wat ouder worden, kan dit een negatieve invloed uitoefenen op de werking en levensduur van het apparaat.

2. DE OMVORMER

De omvormer bepaalt in feite het rendement van de batterij:
– Het zet gelijkstroom om in wisselstroom;
– Het waakt erover dat de elektriciteit die je zonnepanelen produceren of die opgeslagen wordt in je thuisbatterij beschikbaar is in je woning;
– Zorgt ervoor dat het productieoverschot van je zonnepanelen of de stroom van het netwerk in de batterij wordt opgeslagen

Kortom, het centrale brein binnen je woning als het gaat om de productie en het gebruik van stroom. Echter, bij de installatie van je thuisbatterij, kun je deze niet zomaar plaatsen met de bestaande omvormer. Althans, als je al zonnepanelen hebt. Daarnaast heb je nog de keuze tussen een geïntegreerd systeem of een afzonderlijke omvormer.

JE HEBT AL ZONNEPANELEN

Heb je al zonnepanelen, dan heb je een extra of nieuwe omvormer nodig. De omvormer die geïnstalleerd werd voor je huidige zonnepanelen, is namelijk niet bi-directioneel en dus niet geschikt voor het laten laden van een thuisbatterij.

In plaats van een nieuwe of extra omvormer zou je ook kunnen kiezen voor een thuisaccu met een hybride omvormer. In dat geval heb je één omvormer voor zowel de zonnepanelen als de batterij. Vaak wordt hiervoor gekozen als de zonnepanelen en de batterij tegelijkertijd geïnstalleerd worden. De oplossing ‘aparte omvormer voor de batterij’ wordt eerder aanbevolen wanneer er al een bestaande omvormer is voor de zonnepanelen.

EEN GEÏNTEGREERD OF EEN AFZONDERLIJK SYSTEEM

Zoals gezegd, er kan nog een onderscheid worden gemaakt tussen omvormers die geïntegreerd zijn in de batterij als 1 systeem en een systeem waarbij de batterij en de omvormer gescheiden worden.
De installatie van een geïntegreerd systeem is vaak makkelijker is dan die van een afzonderlijke batterij en omvormer. Daarnaast valt de installatie en de garantie van het hele systeem onder een en dezelfde leverancier.

3. HET AANTAL LAAD- EN ONTLAADCYCLI

Je weet uit ervaring met telefoonbatterijen: een batterij kun je opladen en zal ontladen bij gebruik. Hoe vaker dit gebeurt, des te korter de levensduur van de batterij. En in feite geldt daarmee het volgende: Omdat elke voltooide cyclus voorgoed verloren is, krimpt je kapitaal, je investering in de batterij en het systeem eromheen.

Daarom is het bij een investering dus belangrijk om niet alleen naar de prijs van de batterij en naar het rendement te kijken, maar ook naar het aantal cycli dat ze kan doen, want dat beïnvloedt de levensduur.

Concreet betekent dit dat je een keuze te maken hebt:
• Een goedkope batterij, die bijvoorbeeld slechts 1.000 cycli (aantal keren laden en ontladen) aan kan, maar financieel interessant interessanter is, of;
• Een duurdere batterij, die echter wel 5.000 tot 10.000 cycli kan halen, maar financieel een flinke greep in de buidel betekent.

De modellen die momenteel op de markt zijn, hebben een gemiddelde levensduur van ongeveer 2.800 tot 10.000 cycli en gaan dus zo’n 10 to 20 jaar mee, afhankelijk van het dagelijkse verbruik. Kijk dan ook vooral naar de kosten per opgeslagen kWh over de gehele levenscyclus in plaats van alleen maar naar de investering zelf. Dat maakt het vergelijken van de verschillende modellen logischer en makkelijker.

4. DE PRIJS

Zoals hierboven gezegd, is het belangrijker om de kosten per opgeslagen kWh in het oog te houden in plaats van de totale investering zelf. Echter, de aankoopprijs van een batterij is de afgelopen jaren flink aan het zakken onder invloed van de verbeterde techniek. De gestegen vraag tempert de prijsdaling weer, dus het aangeven van een ideaal investeringsmoment is lastig momenteel.

Wel kan gesteld worden dat je vandaag de dag, afhankelijk van het merk, de opslagcapaciteit en de eventuele installatiekosten, gemiddeld tussen €4.000 en €8.000 mag investeren. Helaas zijn er in Nederland, in tegenstelling tot in België, nog geen subsidies gekoppeld aan thuisbatterijen. Ook zijn er nog geen plannen daartoe, omdat de overheid vindt dat deze nog niet afdoende zijn om woningen te voorzien van de juiste hoeveelheid energie.

Een goedkope batterij kopen is al met al niet noodzakelijk een goed idee als bijvoorbeeld de levensduur ervan beperkt is of als ze niet is uitgerust met een omvormer.

5. HET INSTALLATIEGEMAK

Een niet te onderschatten onderdeel van de investering zijn de installatiekosten. Een algemene regel hierbij geldt, hoe makkelijker de installatie, des te goedkoper dit deel is. Vaak is het installeren van een thuisbatterij samen met zonnepanelen de goedkopere oplossing omdat de gehele installatie meteen op elkaar is afgestemd.

Laat je je thuisaccu installeren als je al zonnepanelen hebt, dan kan dit voor extra uitdagingen zorgen omdat bijvoorbeeld de capaciteit gefinetuned moet worden in het voortraject en bijvoorbeeld de omvormer kan nog een struikelblok vormen.

TOT SLOT, DE PLAATSING

Niet van belang voor de investering, maar wel voor de uiteindelijk installatie. Een thuisbatterij kun je namelijk niet zomaar overal ophangen of plaatsen. Een thuisbatterij plaats je bij voorkeur in een koele en ruime plaats, zoals een garage, aangezien deze warmte produceert bij het laden en ontladen.

Daarnaast heb je een grote ruimte nodig, want de batterij zal zeker het formaat hebben van een kleine koelkast. Ook in dit geval maakt een garage de beste kans om de accu geplaatst te krijgen.

Gelukkig zijn steeds thuisbatterijen ook geschikt voor buitengebruik, zoals de Tesla. Echter, de meeste thuisbatterijen moet je binnenshuis plaatsen. Wil je hem ophangen, houd er dan rekening mee dat het apparaat ongeveer honderd kilo weegt en wellicht heb je er meer dan 1 nodig.