Nieuws

Recente posts

Home | Ventileren | Warmteterugwinning

DUURZAAM COMFORT DOOR WTW

MET BALANSVENTILATIE KLAAR VOOR DE TOEKOMST

Wie alles heeft gelezen over mechanische ventilatie weet inmiddels dat dit wel een gezond binnenklimaat oplevert, maar niet altijd even duurzaam is of zuinig omgaat met warmte en elektriciteit. Het antwoord op deze nadelen is balansventilatie voorzien van warmteterugwinning, of kort gezegd WTW.

HOE WERKT WARMTETERUGWINNING (WTW)?

warmteterugwinning en balansventilatie Balansventilatie met behulp van WTW gaat uit van het principe dat als je warme lucht uit een ruimte haalt, je de verse lucht op dezelfde temperatuur moet houden om de temperatuur van die ruimte op peil te houden. Een andere wijze waarop slim omgegaan kan worden met de afgezogen warme lucht is deze in te zetten bij een warmtepomp. Dit gaat als volgt te werk:
  1. Toevoer: natuurlijke lucht wordt op een natuurlijke manier in de woning gebracht, zoals bij een ventilatiesysteem type C. Dit gebeurt via roosters boven de ramen.
  2. Doorvoer: de verse buitenlucht komt via droge kamers binnen (woonkamer, slaapkamer, werkkamer) en gaat op een natuurlijke manier naar natte ruimtes (zoals badkamer en toilet).
  3. Afvoer: in deze natte ruimtes is een afzuiging voorzien.
  4. Warmterecuperatie & WTW: De energie uit deze warme binnenlucht wordt gebruikt voor de productie van warm water (zowel voor vloerverwarming als sanitair) of het voorverwarmen van de van buiten aangezogen lucht. Meestal wordt er een hybride opstelling geplaatst met een externe verwarmingsketel (gas), zodat warmtecomfort steeds gegarandeerd is.
Ventilatie types D en E zijn de 2 ventilatiesystemen die van warmteterugwinning gebruik maken, maar elk op een eigen wijze. Alle voor- en nadelen, kosten en besparingen van deze type ventilatie met warmteterugwinning (WTW) worden op deze pagina besproken.
Advertentie

BALANSVENTILATIE (TYPE D)

balansventilatie centraalBalansventilatie is een systeem waarbij zowel de afvoer als de aanvoer van lucht mechanisch geregeld wordt. Dit kan zowel centraal als decentraal gebeuren. Er wordt hierbij evenveel oude lucht afgevoerd als dat er schone lucht wordt aangevoerd. Met andere woorden, de luchtstromen zijn in ‘balans’, vandaar ‘balansventilatie’.

Als balansventilatie centraal geregeld wordt, is er 1 ventilatiebox die de aanvoer en afvoer van lucht regelt voor het hele huis. Door een buizensysteem in de vloeren, muren en plafonds wordt de lucht van en naar de verschillende kamers geleid. Dit kan vrij omslachtig overkomen, maar zeker bij nieuwbouwhuizen is deze oplossing relatief makkelijk toe te passen.

Als de balansventilatie lokaal geregeld is, is er per woonruimte een aparte ventilatiebox, meestal in de gevel. Deze zorgt voor de gebalanceerde aanvoer en afvoer van lucht in die specifieke woonruimte.

Balansventilatie (centraal en decentraal) wordt steeds vaker gecombineerd met een unit voor warmteterugwinning (WTW-unit). In deze WTW-unit wordt warmte uit de afgevoerde lucht teruggewonnen en gebruikt om de schone lucht die wordt aangevoerd te verwarmen. Door warmte terug te winnen en af te geven aan de schone (en koudere) lucht van buiten, wordt lucht van een comfortabele temperatuur het huis binnengehaald tegen lagere stookkosten dan bij een normale mechanische ventilatie.

Gelukkig is er in de zomer een bypass systeem die ervoor zorgt dat er geen warmte wordt uitgewisseld, waardoor de aangevoerde schone lucht niet de warmte aanneemt van de opgewarmde lucht in huis. Dit kan in de avonduren voor een koelere woning zorgen doordat relatief koele lucht naar de vertrekken wordt gevoerd.

Balansventilatie (met terugwinnen van warmte) kan ook vraaggestuurd zijn. Dit kan met lokale en centrale balansventilatie. Vraaggestuurde balansventilatie werkt met vocht- en/of CO2-sensoren. Vraaggestuurde ventilatie zorgt zo voor een binnenklimaat met het juiste vocht en zuurstofgehalte.

Advertentie

CENTRALE BALANSVENTILATIE

Bij centrale balansventilatie wordt de aanvoer en afvoer van lucht vanaf een centraal punt geregeld. Een ventilatiebox zit meestal onder het dak waar twee buizen door het dak steken, een voor de aanvoer en een voor de afvoer van lucht. Als er sprake is van terugwinnen van warmte dan zal de WTW-unit naast deze ventilatiebox opgesteld staan.

Daarnaast lopen er buizen naar de verschillende woonruimtes. Afvoer van lucht gebeurt meestal uit de natte ruimtes (keuken, badkamer en wc). Aanvoer van schone lucht gebeurt in ‘droge’ woonruimtes (de woonkamer en slaapkamers). Er dienen wel roosters in de deuren of kieren eronder aanwezig te zijn om de lucht te kunnen laten stromen door de verschillende ruimtes. Zo wordt de circulatie van lucht in de woonruimtes in balans gehouden.

Dit systeem is vaak moeilijk toe te passen in bestaande bouw, omdat het aanleggen van kanalen dan lastig is. Daarom wordt dit systeem vooral toegepast bij nieuwbouw. Het kan ook bij bestaande bouw toegepast worden, als er bijvoorbeeld een bestaande koof met reeds aanwezige leidingwerk het bijvoorbeeld makkelijk maakt om de buizen weg te werken. Een woning met een plat dak waar het buizensysteem overheen gelegd kan worden, is wel ideaal aangezien alle ventilatiebuizen (geïsoleerd) over het dak geïnstalleerd kunnen worden.

Als je een grotere verbouwing gaat laten uitvoeren en je hebt een grote woning met veel verschillende woonvertrekken, is het slim om naar deze optie te kijken. Bij veel kamers wordt het namelijk steeds minder rendabel om per ruimte afzonderlijk te gaan ventileren met een ventilatiebox (de kosten van meerdere ventilatieboxen kan aardig oplopen).

KOSTEN & BESPARING VAN EEN CENTRAL BALANSVENTILATIE SYSTEEM

Het aanleggen van een centraal balansventilatiesysteem met daarbij de ventilatiebox en het plaatsen van kanalen kost rond €5.000 tot €9.000. Dat is inclusief het terugwinnen van warmte en CO2 sturing. Interessant dus in vergelijking met normale mechanische ventilatie.

De kosten zitten vooral in het plaatsen van het buizensysteem. Als in je woning al mechanische ventilatie type C aanwezig is, zijn er al afvoerkanalen. Er hoeven dan alleen aanvoerkanalen en een nieuwe ventilatiebox geplaatst te worden. Daardoor zullen de kosten lager uitvallen. Anderzijds is bij een grotere woning meer lengte aan buizen nodig, wat de kosten hoger doet uitvallen.

Eenmaal geïnstalleerd kan met centrale balansventilatie voorzien van WTW gemiddeld 10% tot 15% op de stookkosten bespaard worden.

BESTE TOEPASSING CENTRALE BALANSVENTILATIE

Centrale balansventilatie werkt alleen goed bij onderstaande omstandigheden:

  • De woning moet goed geïsoleerd en luchtdicht zijn
  • Lucht moet vrij kunnen stromen. Er is minimaal 1,5 cm ruimte nodig tussen binnendeuren en drempels of er moeten ventilatieroosters aangebracht zijn
  • Het systeem mag niet uitgezet worden
  • Goed gebruik: er zijn verschillende standen die voor optimaal gebruik aangepast kunnen worden, afhankelijk van de situatie. Dit kan handmatig of automatisch door middel van slimme domotica
  • Goed (deskundig) onderhoud en schoonhouden van de installatie (anders kunnen gezondheidsproblemen en geluidsoverlast optreden)

Centrale balansventilatie kan dus idealiter toegepast worden bij de volgende woonoplossingen:

  • Nieuwbouwwoningen
  • Bestaande woningen waar al mechanische ventilatie type C (afvoer) aanwezig is
  • Bestaande woningen waarvoor een grotere renovatie wordt gedaan en er kans is om aan- en afvoer kanalen te plaatsen
  • Bestaande woningen met veel woonvertrekken
  • Bij een plat dak kunnen de buizen (goed geïsoleerde) op het dak geplaatst worden. Het kan van invloed zijn op het rendement van het systeem
  • Bestaande woning met een centraal trappenhuis waar alle woonvertrekken aan grenzen en waar mechanische ventilatie type C aanwezig is. Hier kan centrale balansventilatie zonder aanvoerkanalen worden toegepast
  • Bestaande woning met centrale koof waar aan- en afvoerbuizen makkelijk weggewerkt kunnen worden
  • Bestaande woningen met verlaagde plafonds waarachter de aan- en afvoerbuizen weggewerkt kunnen worden

VOORDELEN

  • Altijd voldoende verse lucht
  • Lagere stookkosten door het terugwinnen van warmte
  • Gezond binnenklimaat
  • Kan vraaggestuurd worden toegepast

NADELEN

  • Geluidsniveau van ventilatie
  • Hogere elektriciteitsrekening
  • Ruimte voor kanalen nodig en voor de warmteterugwinning / WTW-unit
  • Niet makkelijk toepasbaar in bestaande bouw
  • Kosten kunnen oplopen bij groter aantal ruimtes
Advertentie

LOKALE BALANSVENTILATIE (OF: DECENTRALE BALANSVENTILATIE)

decentrale balansventilatie met warmteterugwinningBij lokale balansventilatie wordt per ruimte geventileerd. Bij dit systeem wordt een ventilatiebox, die de aanvoer en afvoer van lucht regelt, in een individuele ruimte toegepast. De box komt over het algemeen door de gevel. Bij dit systeem zijn dus geen buizen nodig die naar de verschillende woonruimtes lopen. Het is daardoor makkelijker toe te passen bij bestaande woningen. Er kan ook gekozen worden om alleen ruimtes waar daadwerkelijk wordt gestookt te voorzien van lokale balansventilatie, zoals de woonkamer en keuken. In slaapkamers wordt niet altijd gestookt, waardoor de WTW minder relevant is.

KOSTEN & BESPARING VAN EEN DECENTRALE BALANSVENTILATIE

Een decentrale ventilatiebox kost per groot vertrek tussen de €600 en €1.750. De prijs varieert afhankelijk van de grootte van de ruimte, of het systeem vraaggestuurd is en of WTW is toegepast. Met decentrale balansventilatie kunt u gemiddeld 5% op uw stookkosten besparen.

BESTE TOEPASSING DECENTRALE BALANSVENTILATIE

Decentrale balansventilatie werkt alleen goed bij onderstaande omstandigheden:
  • Goed geïsoleerd en luchtdichte woning
  • Muurdoorvoer is noodzakelijk
  • Plaatsing is afhankelijk van type vertrek
  • De unit werkt op elektriciteit, dus dat moet zich binnen het bereik bevinden
  • De ruimte waar het binnendeel van de unit geplaatst wordt, moet vorstvrij zijn (dus niet in koude kelders bijvoorbeeld)
  • Voor goed functioneren dienen de filters eens per 2 jaar vervangen te worden
Decentrale balansventilatie wordt vooral toegepast in de volgende woonoplossingen:
  • Kleine woningen met weinig verschillende woonruimtes die geventileerd moeten worden
  • Als u alleen bepaalde ruimtes waar u stookt wilt ventileren, zoals woonkamer en keuken
  • Als u goed wilt ventileren maar geen grote verbouwing in huis wilt

VOORDELEN

  • Gezond binnenklimaat
  • Lagere stookkosten
  • Kan vraaggestuurd worden toegepast
  • Makkelijk toepasbaar in bestaande bouw
  • Geen ruimte voor kanalen nodig

NADELEN

  • Geluid van ventilator is in elk vertrek te horen
  • Hogere elektriciteitsrekening
  • Relatief duur
  • Voor elke woonruimte is een ventilatiebox nodig. Dit vraagt relatief veel onderhoud en bijkomende extra kosten ten opzichte van centrale balansventilatie
Advertentie

MECHANISCHE VENTILATIE MET WARMTEPOMPTECHNIEK (TYPE E)

Mechanische ventilatie type C kan ook gecombineerd worden met warmteterugwinning door middel van een ventilatiewarmtepomp. Uit de afgevoerde lucht wordt warmte onttrokken en gebruikt om water mee te verwarmen. Dit water wordt naar de cv-ketel geleid, waardoor de cv-ketel minder hard hoeft te werken om water te verwarmen. Dit kan schelen op de stookkosten.

Het toepassen van een ventilatiewarmtepomp is geen slimme oplossing voor het voorsorteren op een aardgasvrije woning. Dit komt omdat het een hybride opstelling is, waarbij het samen met de cv-ketel werkt. Daarnaast is de hoeveelheid warmte die op deze manier wordt teruggewonnen beperkt.

KOSTEN & BESPARING VAN VENTILATIETYPE E

Het plaatsen van een ventilatiewarmtepomp kost €2.500 tot €4.500. Hierbij is geen rekening gehouden met subsidie. Er is in 2021 een subsidie voor warmtepompen, genaamd de investeringssubsidie duurzame energie (ISDE). Meer informatie vind je op onze pagina met subsidies.

Met een ventilatiewarmtepomp bespaar je in een gemiddelde eengezinswoning ongeveer € 190 per jaar op de energierekening.

VOORWAARDEN PLAATSING VENTILATIETYPE E

  • Er is reeds een cv-ketel in de woning
  • Er zijn voldoende ventilatieroosters voor aanvoer van lucht
  • Ruimte voor de ventilatiewarmtepomp

VOORDELEN

  • Lagere stookkosten door warmteterugwinning en afvoer vocht
  • Geen extra kanalen nodig voor de aanvoer van schone lucht
  • Lagere isolatienormen voor woning

NADELEN

  • Geluid
  • Onderhoud
  • Geen verhoging van het comfort, omdat er koude lucht de woning in komt
  • Niet geschikt voor het voorsorteren op een aardgasvrije toekomst, omdat het een hybride systeem is welke met een warmtepomp en CV werkt
  • Relatief veel onderhoud vanwege meerdere apparaten die met elkaar in verbinding staan

WAAROM LIEVER BALANSVENTILATIE MET WARMTETERUGWINNING (WTW) I.P.V. VENTILATIETYPE E?

Balansventilatie met terugwinning van warmte en een ventilatiewarmtepomp hebben allebei het voordeel dat warmte wordt teruggewonnen uit de ventilatielucht. Toch heeft centrale of lokale balansventilatie met WTW altijd de voorkeur ten opzichte van een ventilatiewarmtepomp om de volgende redenen:

  • Er wordt meer warmte teruggewonnen wat dus meer op de stookkosten scheelt
  • Er is meer comfort omdat er geen koude luchtstromen in huis zijn door roosters of ramen
  • Er is geen overmatige ventilatie of kans op onderdruk, de ventilatiestromen zijn namelijk altijd in balans
  • Het is toekomstbestendiger: het systeem is onafhankelijk van uw manier van verwarmen in huis en is dus geschikt voor cv-ketel, stadsverwarming, warmtenet of warmtepomp.

WELKE MERKEN BALANSVENTILATIE MET WARMTETERUGWINNING ZIJN ER?

De meeste fabrikanten die mechanische ventilatie produceren hebben inmiddels ook een oplossing met warmteterugwinning. Voor de type E ventilatiesystemen waarbij een warmtepomp ingeschakeld wordt, zijn de warmtepomp fabrikanten in de lead. Meer weten over het assortiment van de diverse fabrikanten? Klik dan door naar hun websites.

Advertenties
Meest gelezen
Advertentie